Windykacja terenowa – co może windykator terenowy?

Windykacja terenowa – co może windykator terenowy?

7 listopada 2023 0 By Aleksandra Czarnecka

Windykator terenowy – już sama nazwa tej profesji wywołuje niepokój u niejednego klienta. Czy dłużnik słusznie powinien spodziewać się wizyty windykatora w domu albo w miejscu pracy, wywiadów przeprowadzanych z sąsiadami, a nawet zabrania mienia, w celu spieniężenia należności wierzyciela? Pracownik firmy windykacyjnej posiada pewne prawa, ale trzeba zdawać sobie sprawę, że proces odzyskiwania należności na drodze windykacji to nie to samo, co egzekucja komornicza. Mało tego – okazuje się, że działania windykatora, na które ten może sobie pozwolić są dość mocno ograniczone.

Windykacja terenowa – co to?

W niejednym filmie możemy obejrzeć scenę, kiedy to postawny, umięśniony mężczyzna odwiedza dłużnika, aby wyegzekwować należność na rzecz wierzyciela. Choć takie postępowanie jest w świetle prawa przestępstwem, to niejedna osoba zadłużona realnie boi się wizyty smutnych panów i poniesienia konsekwencji nawet na poziomie uszkodzenia ciała. Istotnie – windykator może zapukać do naszych drzwi, lecz jeśli go nie wpuścimy, to nie może nic więcej zrobić.

Windykacja terenowa jest jednym ze sposobów polubownego rozwiązania problem braku płatności zobowiązania przez dłużnika. Komunikacja odbywa się tutaj na linii wierzyciel – dłużnik, bez zaangażowania aparatów prawnych. Wierzyciel zazwyczaj sięga po ten środek już po przekroczeniu terminu spłaty zadłużenia. Celem windykacji jest odzyskanie zaległych środków po odbyciu rozmowy z dłużnikiem. Windykacja przewiduje otwarte pole do negocjacji warunków spłaty zadłużenia.

Patrząc na temat od strony branżowej możemy wyróżnić dwa rodzaje windykacji terenowej:

  1. Windykacja terenowa miękka. Dłużnik jest informowany o tym, jakie kroki prawne może podjąć wierzyciel wobec niego, w razie, gdyby windykacja nie poskutkowała spłatą długu. Windykator stara się zrozumieć, co jest przyczyną braku spłaty należności i może zaproponować łagodniejsze warunki regulacji długu – pod warunkiem, że wierzyciel wcześniej wyraził na to zgodę – a ponadto stara się przekonać dłużnika, że spłata już teraz będzie najlepszym rozwiązaniem. Argumentem za spłatą długu może być np. anulowanie odsetek zgodnie z wolą wierzyciela.
  2. Windykacja terenowa twarda. Ma miejsce wtedy, kiedy windykacja terenowa miękka jest nieskuteczna. Wówczas pracownik firmy windykacyjnej analizuje sytuację finansową dłużnika i informuje wierzyciela, czy jest prawdopodobne, by ten odzyskał swoją należność. Kolejnym krokiem jest wpisanie dłużnika do baz BIK czy KRD. Potem na podstawie upoważnienia od wierzyciela firma windykacyjna może złożyć pozew do sądu celem wszczęcia egzekucji komorniczej.

Warto wiedzieć, że jeszcze przed postępowaniem sądowym dłużnik może uregulować zobowiązanie, a tym samym uniknąć dalszych kłopotów. Niekiedy ma to miejsce po wpisaniu go do danych dłużników, ale czasami – już na etapie windykacji miękkiej – sama zapowiedź, że taki wpis może zostać dokonany skutecznie wpływa na dłużnika, który spłaca należność wierzycielowi.

Kim jest windykator terenowy?

Windykator terenowy to nie kto inny, jak pracownik firmy zajmującej się windykacją. Jest to osoba, która w ramach swoich obowiązków zawodowych dąży do odzyskania długu w ramach określonych przepisami polskiego prawa. Przeprowadza on mediacje, które zaczynają się od prób skontaktowania się z dłużnikiem. Windykator terenowy może przyjść do domu dłużnika i jeśli zostanie wpuszczony -podjąć z nim rozmowę. Od windykatora wymagana jest znajomość prawa oraz mocno rozwinięte umiejętności komunikacji interpersonalnej. Jednakże windykator to nie komornik sądowy, więc nie posiada on narzędzi do przymusowego odzyskania należności.

Kiedy przeprowadza się windykacje terenową?

Windykacja terenowa nie jest jednym działaniem podejmowanym przez wierzyciela w celu odzyskania długu. Jeszcze wcześniej może on skorzystać z legalnych, dostępnych środków, takich jak wysyłanie pocztą wezwań do zapłaty, przypomnień o przeterminowaniu płatności lub monitów oraz kontakt telefoniczny z dłużnikiem. Czasami już na tym etapie może dojść do skutecznego wyegzekwowania długu. Dopiero, kiedy to okazuje się bezskutecznie, może nastąpić wizyta windykatora terenowego w domu dłużnika.

Czy windykacja terenowa jest legalna?

Tak, firmy windykacyjne działają zgodnie z prawem. Są to przedsiębiorstwa, które prowadzą swoją działalność gospodarczą, co jest zagwarantowane w Konstytucji RP oraz wynika z przepisów Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto istotny jest także art. 353 §1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, który mówi o tym, że wierzyciel ma prawo żądać od dłużnika, by ten spełnił zobowiązanie. Z tego wynika, że na dłużniku ciąży obowiązek spłaty należności wg umowy, którą zawarł z wierzycielem, natomiast wierzycielowi przysługuje korzystanie ze wszelkich legalnych i dostępnych metod odzyskania należności. Na tej podstawie wierzyciel może zgłosić się do firmy, gdzie windykator przyjmuje zlecenie i wówczas uruchamia proces kontaktu z osobą zadłużoną.

Co może, a czego nie może windykator terenowy?

Windykator terenowy może:

  • wysyłać wezwania do zapłaty oraz monity,
  • kontaktować się z dłużnikiem na drodze mailowej i telefonicznej,
  • udać się w miejsce zamieszkania dłużnika,
  • pytać o sytuację finansową osoby zadłużonej,
  • zaproponować nowe warunki spłaty,
  • poinformować dłużnika o konsekwencjach braku terminowej spłaty,
  • kontaktować się telefonicznie z pracodawcą osoby zadłużonej.

Natomiast windykator przekracza swoje uprawnienia, jeśli:

  • natarczywie dzwoni do dłużnika,
  • puka lub dzwoni do drzwi domu lub mieszkania dłużnika, pomimo, że dłużnik nie chciał go wpuścić,
  • grozi dłużnikowi,
  • narusza nietykalność cielesną,
  • upublicznia informacje finansowe dłużnika,
  • rozmawia z osobami trzecimi na temat sytuacji finansowej dłużnika,
  • ubliża dłużnikowi albo go poniża,
  • próbuje podstępem wyegzekwować dług,
  • usiłuje wtargnąć przemocą do domu lub mieszkania,
  • niszczy mienie dłużnika,
  • twierdzi, że ma prawo zająć mienie osoby zadłużonej,
  • przychodzi do miejsca pracy dłużnika.

Przekroczenie przez windykatora prawa może ściągnąć na niego kłopoty w postaci odpowiedzialności karnej lub cywilnej za przestępstwa opisane w Kodeksie karnym (nękanie, naruszenie nietykalności cielesnej, groźby karalne, oszustwo, niszczenie mienia, wchodzenie do domu, itd.) oraz z Kodeksie cywilnym (naruszenie dóbr osobistych).

Które firmy pożyczkowe stosują windykacje terenową?

Zgodnie z polskim prawem każda firma pożyczkowa może nawiązać współpracę z firmą windykacyjną w celu odzyskania należności od dłużnika. Jednakże teoria to jedno, a praktyka to drugie. Pożyczkodawcy najczęściej stosują inne metody egzekwowania swoich pieniędzy. Niektórzy z nich skutecznie radzą sobie poprzez wysyłanie do klientów maili z wezwaniami do zapłaty oraz z informacją o możliwości wpisania dłużnika do baz BIK oraz KRD. Czasami bardziej praktyczny okazuje się telefon.

Firmy pożyczkowe mogą w swoich wezwaniach poinformować dłużnika o prawdopodobnej egzekucji komorniczej, jeśli ten będzie dalej zwlekał z regulacją długu. Innym razem pomocny może okazać się doradca kredytowy, za którego pośrednictwem klient zaciągnął pożyczkę. Tacy doradcy niejednokrotnie także odbierają od klientów gotówkę w ramach spłaty rat, co miesiąc. Siłą rzeczy wiedzą oni od razu, kiedy dłużnik zacznie zalegać z ratami, w związku z czym mogą od razu podjąć z nim rozmowę, co także może skutkować odzyskaniem należności przed jakimikolwiek krokami windykacyjnymi ze strony pożyczkodawcy.

Nie oznacza to jednak, że na rynku nie ma firm pożyczkowych, które stosowałyby windykację terenową. Wręcz przeciwnie. Nie brakuje klientów, którzy doświadczyli już wizyty windykatora. Praktyka pokazuje, że windykacja terenowa jest stosowana przez takich pożyczkodawców jak np. Profi Credit czy KredytOK.

Przeczytaj także: Pomoc w spłacie chwilówek – gdzie jej szukać?

Prawa dłużnika podczas windykacji terenowej

Jeżeli windykator terenowy stara się nawiązać kontakt z dłużnikiem albo już jawnie przekracza swoje uprawnienia, to dłużnik ma prawo:

  1. Odmówić wpuszczenia windykatora do domu. Windykator ma jedynie prawo zapytać, czy może wejść do środka, by porozmawiać na temat zadłużenia. Dłużnik może odpowiedzieć: NIE. Gdyby windykator zignorował ten brak zgody dłużnika, to wówczas mogłoby dojść do naruszenia miru domowego, co jest przestępstwem.
  2. Odmówić rozmowy z windykatorem. Pracownik firmy windykacyjnej może najpierw starać się skontaktować telefonicznie z dłużnikiem. Ten ma prawo odmówić udzielenia windykatorowi jakichkolwiek informacji w rozmowie telefonicznej.
  3. Wezwać policję, jeśli doszło do popełnienia przestępstwa. W sytuacji, kiedy windykator grozi dłużnikowi, usiłuje go zastraszyć lub jest natarczywy, dłużnik ma prawo poinformować o tym organy ścigania. Policja może być także wezwana jeśli windykator zastosował przemoc wobec dłużnika albo zniszczył jego własność.
  4. Stosować obroną konieczną w przypadku wtargnięcia do mieszkania lub stosowania przemocy. Dłużnik ma prawo się bronić, gdy windykator dopuszcza się przemocy – podejmuje próbę wtargnięcia do mieszkania albo atakuje fizycznie dłużnika.
  5. Złożyć skargę na działania windykatora. Dłużnik ma prawo kierować skargi do różnych adresatów: firmy, w której pracuje windykator, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Powiatowego Rzecznika Konsumentów i Komisji Nadzoru Finansowego.
  6. Zawiadomić prokuraturę o popełnieniu przestępstwa. Gdy windykator łamie prawo, to dłużnik może o tym poinformować prokuratora. Warto wiedzieć, że niektóre przestępstwa, takie jak np. nękanie nie będą ścigane z urzędu, lecz właśnie na wniosek osoby pokrzywdzonej.

Warto znać swoje prawa, ale też należy pamiętać, że przepisy obowiązują w takim samym stopniu nie tylko windykatora ale też dłużnika. Przykładowo, jeśli windykator terenowy przychodzi do dłużnika i kulturalnie pyta jedynie o możliwość rozmowy, a dłużnik wobec niego zaczyna się zachowywać agresywnie, to w takiej sytuacji problemy będzie miał dłużnik, a nie windykator.

Jak pozbyć się windykatora?

Należy tutaj rozważyć dwie sytuacje. Pierwszą – kiedy to windykator przekracza swoje uprawnienia oraz drugą – kiedy windykator działa w ramach określonych prawem. Jeśli doszło do złamania przepisów, to dłużnik może pozbyć się windykatora poprzez już opisane wyżej działania – od złożenia skargi do wezwania policji i skierowania pisma do prokuratury. Warto jednak na samym początku (o ile nie dochodzi do aktów przemocy i wtargnięcia) poinformować windykatora, że ten łamie przepisy i pokazać, że znamy swoje prawa.

Inna sprawa, kiedy windykator postępuje prawidłowo – nie nęka nas, nie nalega na wizytę, nie stosuje gróźb ani przemocy, a jedynie stara się skontaktować w sposób taktowny i zrównoważony. Wówczas, jeśli dłużnik chce mieć pewność, że windykator nie będzie się z nim kontaktował w przyszłości, to najlepiej w takiej sytuacji spłacić całość zadłużenia wierzycielowi.

5/5 - (1 vote)